Aşağıdaki yazılı sorusu ve cevaplarını dosya halinde İNDİREBİLİRSİNİZ.

1.Edebi eserleri etkileyen unsurları aşağıdaki şemaya yazınız.(10)

EDEBİ ESER                                     SOSYAL HAYATTAN                                                     ETKİLENİR
SİYASİ //
DÜŞÜNCE //
TEKNOLOJİK GELİŞMELERDEN

2. Aşağıda verilen eser isimlerini, dönemlerine göre eşleştiriniz.(10)

3.Tanzimat edebiyatı I.dönem genel özelliklerinden 5 tanesini yazın.(10)

BİRİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI
 Divan edebiyatını eleştirmelerine rağmen onun etkisinden kurtulamamışlardır.
 Vatan millet, hak adalet, özgürlük gibi kavramlar ilk defa bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
 Batılı anlamda ilk esereler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.
 Toplumu bilinçlendirmek için edebiyatı bir araç olarak görmüşlerdir.
 Dilin sadeleşmesi gerektiğini söylemişler ancak pek başarılı olamamışlardır bu konuda.
 Roman, modern hikâye, tiyatro, gazete, eleştiri, anı bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
 Bu dönemin sanatçıları aynı zamanda devlet adamı sıfatı da taşıyorlardı.
 Klasizim(Şinasi, A.Vefik Paşa) romantizm (N. Kemal, A. Mithat) den etkilenmişlerdir.

4.Aşağıdaki cümleleri doğru veya yanlış olarak belirleyin(10)
a.Yol Ayrımı adlı metin siyasi tarihimizde çok partili hayata geçişimizi anlatan bir anı yazısıdır. ( D )
b.Edebiyatımızdaki ilk yarı resmi gazete Takvim-i Vakayi’dir. ( Y )
c.Tanzimat I. Dönem sanatçıları için öncelikli olan yarardır. ( D )
d.Namık Kemal Hürriyet Kasidesi ile birlikte klasik kaside anlayışını tamamıyla değiştirmiştir.( Y )
e.Tanzimat edebiyatı makale, fıkra, roman, hikâye, tiyatro gibi edebi türleri de getirmiştir.( D )

5.Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldunuz. (10)
a) İlk yerli tiyatro eserimiz Şinasi’nin yazdığı ŞAİR EVLENMESİ dir.
b) İlk resmi gazete TAKVİMİ VAKAYİ ,yarı resmi gazete CERİDE-İ HAVADİS,ilk özel gazete ise
TERCÜMANI AHVAL.dir.
c) Sahnelenen ilk tiyatro eserimiz ise Namık Kemal’in yazdığı…VATAN YAHUT SİLİSTRE..dir.
d) Türk Edebiyatı romanla ilk defa YUSUF KAMİL PAŞA.’nın Fenelon’dan çevirdiği …TELEMAK. tercümesiyle tanışmıştır
e)Tanzimat Fermanını 1834 yılında Gülhane Parkında MUSTAFA REŞİT .Paşa, bütün dünyaya ilan etmiştir.

6. Aşağıdaki beyitlerin yazıldıkları dönemleri ve dönemlerin özelliklerini düşünerek benzerlik ve farklılıklarını yazın.(10) ( Tema, Yapı Özellikleri, dil ve anlatım bakımından)

Ne mümkün zulm ile bî-dâd ile imhâ-yı hürriyet
Çalış idrâki kaldır muktedirsen âdemiyetten
(Namık Kemal)
(Ne mümkün zulüm ile işkenceyle hürriyeti yok etmek! Çabalayıp idraki kaldır, gücün yetiyorsa insanlıktan.)

Esdi nesîm-i nev-bahâr açıldı güller subh-dem
Açsun bizim de gönlümüz sâkî meded sun câm-ı Cem
(Nef’î)
(Esti ilkbahar rüzgârı açıldı güller sabah vakti.
Açsın bizim de gönlümüz sâkî yetiş sun Cem’in kadehini.)

-N.Kemal hürriyet temasını işlemiş….Nefi,Sultan Murat’a övgüyü işlemiş
-İkisi de kaside nazım şeklini,beyit,kafiye düzeni,aruz ölçüsü….kullanmış.
-Namık Kemal’in dili Nefi’ye göre daha sadedir.
Tanzimat döneminde içerik ve dilde değişiklik olduğunu; ancak nazım şekilleri ve ölçüde divan edebiyatının geleneğinin devam ettiğini görüyoruz.
7.Şinasi’nin edebiyatımızdaki ilklerinden dört tanesini yazın.(10)
 İlk tiyatro eserimizi: ŞAİR EVLENMESİ ni yazdı.
 İlk makaleyi yazdı: TERCÜMAN-I AHVAL MUKADDİMESİ
 İlk özel gazetesi çıkardı: TERCÜMAN- I AHVAL
√ ilk şiir çevirisi Tercüme i Manzume
√ ilk noktalama işaretini kullanan kişidir.
8.Terkib-i bend ve özellikleri hakkında bilgi veriniz(10)
TERKİB-İ BENT: Bentlerle kurulan bir nazım biçimidir. Her bent, sayısı 5-10 arasında değişen beyitlerden oluşur. Bendin son beytine “vasıta beyti” denir. Terkib-i bentte vasıta beyti her beytin sonunda değişir ve vasıta beyti mutlaka kendi içinde uyaklı olur.Terkib-i bentlerde genellikle talihten ve hayattan şikayetler, dini, tasavvufi, felsefi düşünceler anlatılmış, toplumsal yergi niteliğinde eleştirilere yer verilmiştir.

9.Tanzimat Döneminde çıkarılan gazetelerin 5 tanesinin ismini yazınız.(10)

TANZİMAT DÖNEMİ GAZETELERİ

Gazetenin Adı Yayımlayıcısı Yılı
Takvim-i Vakayi Osmanlı-II. MAhmut 1831
Ceride-i Havadis: William Churchill (İngiliz) 1840
Tercüman-ı Ahval Şinasi ve Agah Efendi 1860
Tasvir-i Efkar Şinasi 1862
Muhbir Ali Süavi 1866
Hürriyet Ziya Paşa- Namık Kemal 1868
Basiret Namık Kemal-Ziya PAşa 1869
İbret Namık Kemal 1871
Hadika Namık Kemal 1872
Diyojen Teodor KAsap 1870
Devir Ahmet Mithat 1872
Bedir Ahmet Mithat 1872
Tercüman-ı Hakikat Ahmet Mithat 1878
Sıraç Ahmet Mithat 1873
Vakit Ahmet Mithat 1875
Vakit Şemsetin SAmi 1876

10.Aşağıdaki eserin yazarlarını karşılarına yazınız.(10)
a- Celaleddin Harzemşah……NAMIK KEMAL
b-Yol Ayrımı……KEMAL TAHİR
c-Tercüme-i Manzume………İBRAHİM ŞİNASİ
d- Harâbat……ZİYA PAŞA
e- Müntehabat-ı Eşhar…İBRAHİM ŞİNAS

Şehmuz CENGİZ
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni