XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatı
19. Yüzyıl. İmparaorluğun varlığını sürdürmekte zorlandığı bir yüzyıldır. İmparatorluk, artık yaşamasını Avrupalılaşmakta aramaktadır.Zaten, bazı Türk gençleri öğrenim görmek için Avrupa’ya, özellikle Fransa’ya gitmeye başlamıştır.Bu durum, Batı edebiyatını ülkemize taşımaya başlamıştır. İşte, 19. Yüzyıl Divan Edebiyatı, 18. yüzyıl edebiyatıyla. Batı edebiyatı arasındaki kısa dönemde kendini gösterir. Bu dönemde yetişen Divan şairleri, özgün bir şiir ortaya koyamaz. Bu şairler, daha çok geçmişteki Divan şairlerini taklit ederler.

19. Yüzyılın Önemli Divan şairleri şunlardır:
Yenişehirli Avni, Enderunlu Vasıf, Keçizâde îzzet Molla, Leylâ Hanım, Osman Nevres, Lefkoçyalı Galip…Bununla birlikte 19. yüzyıl Halk şairleri oldukça çoktur ve yeteneklidir.

Yüzyılın önemli halk edebiyatı şairleri şunlardır:
Dertli, Seyrani, Dadaloğlu, Erzurumlu Emrah, Bayburtlu Zihni, Sümmani…
Ancak, 19. yüzyıl Halk şairleri, zaman zaman Divan şairlerine özenmişlerdir. Bu tür koşmalar artık Karacaoğlan’m yalın dilli, kolay ve coşkulu söyleyişli koşmaları değildir. Dil, Divan şilirinin diline yaklaşmış, anlatım süslü sanatlı bir durum almıştır. Koşmalarda ağır söz sanatlarına yer verilmiştir.
Fakat, koşmaların gene başarıyla söylendiğini ve Anadolu insanının yaşayışını dile getirdiğini söyleyebiliriz.

 Dertli’nin şu dörtlüğü hem dil hem de anlatım bakımından oldukça ağırdır.

Ey Dertli âlemde biz şâh-ı diliz
 Hak’tan hakikaten âgâh-ı diliz
Tarik-i esrara ervâb-ı diliz
îrşâd olsak da bir olmasak da bir

Aşık Şemsi’nin şu koşması da dil yönünden kolay kolay anlaşılamaz.

Ağyara yüz verme bendene nisbet
Gelindi ey cân’ı cananım sen gel
Yaktı derûnumu ateş-i hasret
Gelindi ey evler yıkanım sen gel

Aşık Şenlik de dil bakımından ağır olan ozanlardandır.

Kudret mektebinde verdiler derdi
Zahirde göründü Arş ile Kürsî
Hıfzımda zapt oldu Arabi Farsî
Lûgat-ı İmrân-ı seçtim bu gece