Aşağıdaki yazılı sorusu ve cevaplarını dosya halinde İNDİREBİLİRSİNİZ

YENİLSEYDİK SORUMLU BEN OLACAKTIM
Bir aralık konu İstiklâl Savaşı’na geldi. Dikkat ettim,binbaşılar dâhil her komutanın hangi birliğe komuta ettiğini, nerede bulunduğunu,-bir gün önce olmuş gibi- hatırlıyordu. O savaş ki araç,gereç,personel kıtlığı bugün güç tasavvur edilirdi. Tümenlere binbaşılar, Kolordulara yarbaylar komuta ediyordu! Fakat, bu kadro canını dişine takmış bir ekipti. Var olmak ya da olmamak bu savaşın sonucuna bağlıydı. 30 Ağustos bu ruh haletinin eseriydi. Böyle bir dramı,hem yazarı, hem baş aktörünün ağzından dinlemek müstesna bir mutluluktu. O anılar Ata’yı coşturdukça coşturuyordu. Anlatmalarında abartma yoktu. Ama bu anlatış öylesine canlı öylesine plastikti ki, hepimiz heyecandan heyecana sürükleniyorduk. Anlatışlarını şöyle bağladı:
– İşte büyük zafer böyle ortak bir eserdir. Şerefler de ortaktır.
Bu alçakgönüllülük şaheseriyle konunun kapanacağını tahmin ediyorduk. Bu arada Atatürk bir duraklama yaptı. Sonra içine dönük,adeta kendisiyle konuşur gibi ilave etti:
– Ama yenilseydik sorumluluk ortak olmayacak yalnız bana ait olacaktı.
Bu belagat karşısında gözyaşımı tutamadım. Tarihin,zaferleri kendine mal eden,yenilgileri ise maiyetine yükleyen sahte kahramanlarını hatırladım.

1–Yukarıdaki metnin türü nedir tanımı ve özellikleriyle birlikte yazınız. (15 p)

2– Makale ile Deneme Arasındaki  farkları yazınız. (10 p)
3-a)“Nereye baksam mutluluk, umut, sevgi;     b)   “Gözlerimde parıltısı bakır bir tasın
Nereye gitsem bir uçarılık yüreğimde,             Kulaklarım komşuların ayak sesinde
Alışmadığım iyimser duygular,                         Varsın bir yudum su veren olmasın
Gökyüzü inadına mavi,                                     Baş ucumda biri bana “su yok!” desin”
Yaşamak inadına güzel!”
Yukarıdaki şiirlere hakim olan temaları yazınız. . (10 p)

4. Cumhuriyet döneminde dilde  sadeleşme çabalarının nedenleri nelerdir? (10 p)

5.  Cumhuriyet dönemi edebiyatının özelliklerini yazınız (20 p)

6. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimelerle doldurunuz. (12p)
Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini kesin kurallara varmadan kanıtlamaya kalkmadan,  okuyucuyu inanmaya zorlamadan anlattığı yazı türüne …………………..denir.
Deneme türünün ilk örneklerini Fransız yazar ……………………… vermiştir.
Eski Türk edebiyatında gezi yazısına ………………….denirdi.
Edebiyatımızda ilk anı örneği  ………… …………………… adlı eserdir.
Makale öğretici  bilgilendirici  fikir  yazısı  olduğu  için  daha  çok……………….anlatım  biçimi  kullanılır.
Cumhuriyet dönemi eserlerinde psikoloji ve………………………… alanında yapılan çalışmalardan faydalanılmıştır.

7.Aşağıdaki  şiiri şekil açısından inceleyerek  kafiye ve rediflerini   gösteriniz. (23 p)
Üstümüzden gelen boran kış gibi
Şahin pençesinde yavru kuş gibi
Seher sabahında rüya düş gibi
Çağırta bağırta aldı dert beni

Ben çektiğim kimler çeker
Gözlerim kanlı yaş döker
Bulanık bulanık akar
Dağlarım seliyim şimdi

 CEVAP ANAHTARI

1. 15pBir kimsenin, özellikle tanınmış kişilerin yaşadıkları dönemde gördükleri ya da yaşadıkları ilginç olayları gözlemlerine ve bilgilerine dayanarak anlattıkları türüdür.
Tanınmış sanatçı, siyasetçi, ve bilim adamlarının yazdığı anılar onların yaşayışlarını, yaşadıkları dönemdeki önemli olayları anlatması bakımından önemlidir.
Özellikleri :1 – Yaşanmakta olanı değil, yaşanmış bir konuyu anlatır.
2 – İnsan belleğinde iz bırakan olay ve olguları anlatır
3 – Tarihsel gerçeklerin öğrenilmesine katkı yaptığı için tarihçilere ışık tutar.
4 – Tanınmış, bilim, sanat ve politika adamlarının yaşamlarını çalışma ve
araştırmalarını anlatır.
5 – Yazarın unutulmasını istemediği gerçekleri kalıcı kılar.
6 – Geçmiş birinci kişinin ağzından kişisel yargılar ve yorumlarla verilir.

2- Denemeci  özgürce  seçtiği bir  konu  üzerinde kişisel görüşlerini okurlarıyla  dostça paylaşırken  okuyucuyu  düşündürme  amacı  taşır. Yazınsal bir   dil kullanarak toplumun  geneline hitap  eder.     Makaleci  ise  öğretmeyi, bilgilendirmeyi  amaçladığı  için  bilimsel belge, anket ve  istatistikler gibi  verilerle  savını kanıtlama yoluna  gider.  Bilimsel ve terimsel  bir  dil   kullanarak  konuyla  doğrudan  ilgisi  olan  sınırlı  bir  okura  seslenir.

3-10 p a) Yaşam sevinci      b) Yalnızlık

4-10 p .1. Yazar ve şairlerin halk içinden çıkmaya başlaması
2.Eserlerin halkı eğitmek için yazılması nedeniyle halkın anlayacağı bir dilin kullanılması gerekmektedir.

5-20 p a) Aruz vezni terk edilerek hece veznine dönülmüştür.
b) Köy ve kent insanının sorunlarına yer verilmiştir.
c) Dilde sadeleşme hareketi yerleşmiş.
d) Dönemin başlıca konusu kurtuluş savaşı olmuştur.
e) eserlerin konularını toplum problemleri oluşturmuştur.

6. Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini kesin kurallara varmadan kanıtlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya zorlamadan anlattığı yazı türüne MAKALE denir.
Deneme türünün ilk örneklerini Fransız yazar MONTAİGNE. vermiştir.
Eski Türk edebiyatında gezi yazısına seyahatname denirdi.
Edebiyatımızda ilk anı örneği  …………Orhun kit…………………… adlı eserdir.
Cumhuriyet dönemi eserlerinde psikoloji ve psikiyatri alanında yapılan çalışmalardan faydalanılmıştır.
Makale öğretici  bilgilendirici  fikir  yazısı  olduğu  için  daha  çok açıklayıcı  anlatım  biçimi kullanılır.

7.
Üstümüzden gelen boran kış gibi        a                                       gibi —àredif   4p
Şahin pençesinde yavru kuş gibi         a         ş-àyarım k  4p
Seher sabahında rüya düş gibi            a
Çağırta bağırta aldı dert beni           a  1p
Düz kafiye   1 p
11 li hece ö  1p
hacim  2 dörtlük  2 p
vezin hece ölçüsü  2 p
Ben çektiğim kimler çeker                  b                    k——–à yarım k   4p
Gözlerim kanlı yaş döker                    b                       er        redif
Bulanık bulanık akar                           b
Dağlarım seliyim şimdi                        c   1pDüz kafiye   1 p8 li hece ölçüsü 1 p