Aşağıdaki yazılı sorusu ve cevaplarını dosya halinde İNDİREBİLİRSİNİZ.

S.1. Aşağıda verilen yargılar doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız. (5P)

a. Konferans her konuda verilmez, sadece bilim, teknik ve sanat konusunda verilir. ( )
b. Konferansta konu bütünlüğü sağlanmalı ve tek bir konu üzerinde durulmalıdır. ( )
c. Konferansı veren kişi o konuyla ilgilenen herhangi bir olabilir. ( )
d. Konferanslarda heyecan ve coşku ön plandadır. ( )
e. Konferanslar belirli bir plan dahilinde yapılmalıdır. ( )

S.2. Konferansta dinleyicilerin özellikleri ne olmalıdır? (5P)

S.3. Konferansta dil ve anlatım özellikleri nasıl olmalıdır? (5P)

S.4. “Çok çalıştığımız için başarı grafiğimiz ister istemez yükseliyor.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? (5P)

A) Yüklemin şimdiki zamanlı olmasından B) Yanlış ilgeç kullanılmasından
C) Ad tamlamasının yanlış kurulmasından D) Gereksiz zarf tümleci kullanılmasından
E) Yüklemin 3. tekil kişili olmasından

S.5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde –i eki diğerlerinden farklıdır? (5P)

A) Hiç böyle bir şey düşüneceği aklıma gelmezdi. B) Anlamadım ismini neden söylemiyor?
C) İstiyor işte, defteri ona ver artık. D) Makalemi yarın tamamlayacağım.
E) İçini dök bana, anlat kardeşim.

Bu yağmur… Bu yağmur… Bu kıldan ince,
Nefesten yumuşak yağan bu yağmur.
Bu yağmur… Bu yağmur… Bir gün dinince,
Aynalar yüzümü tanımaz olur.

Bu yağmur kanımı boğan bir iplik,
Tenimde acısız yatan bir bıçak,
Bu yağmur, yerde taş ve bende kemik,
Dayandıkça çisil çisil yağacak.

Necip Fazıl Kısakürek
S.6. Yukarıdaki şiir hangi edebiyat geleneğine göre yazılmıştır? (5P)

S.7. Yukarıdaki şiirin teması nedir? (5P)

S.8. Yukarıdaki şiirde yağmur kelimesi ile imgelenen kavram nedir? (5P)

S.9. “Yunus ki nergiste güler, gülde kanar
Kırlarda gelincikte onun bağrı yanar”

Yukarıdaki şiirde bulunan söz sanatlarını bulup kısaca açıklayınız. (10 P)

S.10. 1) Yetersiz kalan ilgi yoksunluğundan bir sanat unutulmuş.
2) Bu aileden birçok çalışkan ve başarılı insan çıkmış.
3) Bu kitabı okursan, bilmediklerini öğrenir, unuttuklarını anımsarsın.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? Sebebiyle birlikte yazınız. (10 P)

KÜÇÜK İSTASYONLAR

Nedense küçük istasyonların hali
insana hep hüzün verir
Tek başına unutulmuş gibi
Ağaç toprak ve demir
Cam arkasında solgun yüzlü bir kadın

Mahzun gözlerle bakar çekilir
Küçük istasyonlar bana hep
Buruk yalnızlıkları tattırır
Gurbeti acı acı çalar kampana
Kavruk ağaç kara vagon gökte yıldız yalnızdır

Hüznüyle kaderiyle başbaşa yorgun
Yanında yöresinde renkler sapsarı
Terkedilmiş hâtıralar gibidir
Ara istasyonların kül rengi binaları
Ara istasyonları kederli küskün
Çevrenin kaderini yansıtır
Gecelerin ayazında gelip geçen trenler
İnsanın yüreğini biraz olsun ısıtır

Çok zaman ölümü düşündürür
İnsana küçük istasyonların hali
Garip yolcuları titrer öksürür
Telgraf tellerinde kuşlar misali
İlhan Geçer

S.11. Yukarıdaki şiiri şiir tahlil yöntemi ile tahlil ediniz.
A)Biçim Öğeleri: (15 P)
1.Nazım Biçimi:
2.Ölçüsü:
3.Kafiye ve redifleri:

B)İçerik Öğeleri: (20 P)
1.Konu:
2.Tema:
3.Ahenk Unsurları:

4.Dil ve Anlatım:

C)Şiirin hangi sanat anlayışı içinde yazıldığının ve şairin hangi edebi topluluğa bağlı olduğunun tespiti: (5 P)

Not Baremi: Her sorunun doğru cevabı sorunun yanında yazmaktadır ve sorular toplam 100 puandır. Başarılar…

CEVAP ANAHTARI

S.1. Aşağıda verilen yargılar doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız. (5P)

f. Konferans her konuda verilmez, sadece bilim, teknik ve sanat konusunda verilir. ( Y )
g. Konferansta konu bütünlüğü sağlanmalı ve tek bir konu üzerinde durulmalıdır. ( D )
h. Konferansı veren kişi o konuyla ilgilenen herhangi bir olabilir. ( Y )
i. Konferanslarda heyecan ve coşku ön plandadır. ( Y )
j. Konferanslar belirli bir plan dahilinde yapılmalıdır. ( D )

S.2. Konferansta dinleyicilerin özellikleri ne olmalıdır? (5P)

Konferansa katılan dinleyici öncelikle sabırlı ve saygılı olmalıdır. Konferansı dinleyen kişi konferansta bahsedilen konu ile ilgili olmalı, kültürlü ve belirli bir birikime sahip olmalıdır.

S.3. Konferansta dil ve anlatım özellikleri nasıl olmalıdır? (5P)

Konferansta dil açık, sade, yalın ve anlaşılır olmalıdır. Kısa ve kolay anlaşılır cümlelerden oluşması gerekmektedir. Akıcı, yabancı kelimelerden uzak, süssüz bir anlatıma sahip olmalıdır.

S.4. “Çok çalıştığımız için başarı grafiğimiz ister istemez yükseliyor.”

Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır? (5P)

A) Yüklemin şimdiki zamanlı olmasından B) Yanlış ilgeç kullanılmasından
C) Ad tamlamasının yanlış kurulmasından D) Gereksiz zarf tümleci kullanılmasından
E) Yüklemin 3. tekil kişili olmasından

Cevap: D Şıkkı

S.5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde –i eki diğerlerinden farklıdır? (5P)

A) Hiç böyle bir şey düşüneceği aklıma gelmezdi. B) Anlamadım ismini neden söylemiyor?
C) İstiyor işte, defteri ona ver artık. D) Makalemi yarın tamamlayacağım.
E) İçini dök bana, anlat kardeşim.

Cevap: C Şıkkı.

Bu yağmur… Bu yağmur… Bu kıldan ince,
Nefesten yumuşak yağan bu yağmur.
Bu yağmur… Bu yağmur… Bir gün dinince,
Aynalar yüzümü tanımaz olur.

Bu yağmur kanımı boğan bir iplik,
Tenimde acısız yatan bir bıçak,
Bu yağmur, yerde taş ve bende kemik,
Dayandıkça çisil çisil yağacak.

Necip Fazıl Kısakürek S.6. Yandaki şiir hangi edebiyat geleneğine göre yazılmıştır? (5P)

Cevap: Öz (Saf) Şiir anlayışına göre yazılmıştır.

S.7. Yandaki şiirin teması nedir? (5P)

Cevap: Hayatın acımasız yüzü

S.8. Yandaki şiirde yağmur kelimesi ile imgelenen kavram nedir? (5P)

Cevap: Hayat ve aldanan insan.

S.9. “Yunus ki nergiste güler, gülde kanar
Kırlarda gelincikte onun bağrı yanar”

Yukarıdaki şiirde bulunan söz sanatlarını bulup kısaca açıklayınız. (10 P)

Cevap: nergis, gül ve gelincik kelimelerinde Tenasüp sanatı vardır, çünkü anlamca birbirini ilgilendiren kelimelerdir.
* “kanar” kelimesinde İstiare sanatı vardır, çünkü şair kendisini benzetme unsurları kullanmadan yaraya benzetmiştir.
* “bağrı yana” kelimelerinde ise Mübalağa sanatı vardır.

S.10. 1) Yetersiz kalan ilgi yoksunluğundan bir sanat unutulmuş.
2) Bu aileden birçok çalışkan ve başarılı insan çıkmış.
3) Bu kitabı okursan, bilmediklerini öğrenir, unuttuklarını anımsarsın.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? Sebebiyle birlikte yazınız. (10 P)

Cevap: Seçenekleri incelediğimizde 1’de gereksiz sözcük kullanılmasından doğan anlatım bozukluğu olduğunu anlıyoruz. Cümlede ‘Yetersiz kalan’ sözü gereksizdir.

KÜÇÜK İSTASYONLAR

Nedense küçük istasyonların hali
insana hep hüzün verir
Tek başına unutulmuş gibi
Ağaç toprak ve demir
Cam arkasında solgun yüzlü bir kadın

Mahzun gözlerle bakar çekilir
Küçük istasyonlar bana hep
Buruk yalnızlıkları tattırır
Gurbeti acı acı çalar kampana
Kavruk ağaç kara vagon gökte yıldız yalnızdır

Hüznüyle kaderiyle başbaşa yorgun
Yanında yöresinde renkler sapsarı
Terkedilmiş hâtıralar gibidir
Ara istasyonların kül rengi binaları
Ara istasyonları kederli küskün
Çevrenin kaderini yansıtır
Gecelerin ayazında gelip geçen trenler
İnsanın yüreğini biraz olsun ısıtır

Çok zaman ölümü düşündürür
İnsana küçük istasyonların hali
Garip yolcuları titrer öksürür
Telgraf tellerinde kuşlar misali
İlhan Geçer

S.11. Yukarıdaki şiiri şiir tahlil yöntemi ile tahlil ediniz.
A)Biçim Öğeleri: (15 P)
1.Nazım Biçimi: Serbest nazım
2.Ölçüsü: Serbest ölçü
3.Kafiye ve redifleri:

-i: yarın uyak, -ir: tam uyak, -ır: tam uyak, -arı: zengin uyak

B)İçerik Öğeleri: (20 P)
1.Konu: Küçük İstasyonlar
2.Tema: Yalnızlık ve hüzün
3.Ahenk Unsurları: -i sesleri asonans, -k, -s, -n sesleri aliterasyondur ve ahengi sağlar. Vurgu ve tonlamalar da ritmi sağlamıştır.
4.Dil ve Anlatım: Şiirde dil, şiirsel işlevde kullanılmıştır. Sade, yalın ve açık bir anlatımı vardır. Yabancı kelimelere yer verilmemiş ve imgeler kullanılmıştır.

C)Şiirin hangi sanat anlayışı içinde yazıldığının ve şairin hangi edebi topluluğa bağlı olduğunun tespiti: (5 P)
İlhan Geçer “Ulusalcı Söylem” denilen sanat anlayışına bağlı bir şairdir.

MURAT AKARSU
Türk Edebiyatı Öğretmeni