Aşağıdaki yazılı sorusu ve cevaplarını dosya halinde İNDİREBİLİRSİNİZ.

1. Aşağıdaki soruların doğru mu, yanlış mı olduklarını yanlarındaki kutucuklara işaretleyiniz. ( 10 p. )
• Masallarda kahraman olarak her zaman insan dışındaki varlıklar yer alır. ( )
• Masalların en belirgin özelliği öğretici olmalarıdır . ( )
• Tahir Alangu, E. Cem Güney, Edip Uysal; Türk edebiyatında fabl üzerine araştırmalar yapmışlardır. ( )
• 1813’te Grimm Kardeşler Alman masalları üzerine ilk çalışmayı ortaya koymuşlardır.( )
• İngiliz yazar Anderson, Danimarkalı Oscar Wilde ile Fransız Lafontaine yapma masallarıyla ünlüdürler. ( )

2. Öğretici metinle sanatsal metin arasındaki farkları belirtiniz. ( 10 p. )

3. Masal ile fablı sadece olay ve kişi unsurları bakımından karşılaştırınız. ( 10 p. )

4. Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (20 p.)
 Fabllar söz sanatlarından………………….. ve …………………… üzerine kuruludur.
 Fabl türünün ilk örneklerini Hint edebiyatında ……………………., Yunan edebiyatında …………………., Fransız edebiyatında ………………………… vermiştir.
 Masallarda ağırlıklı olarak ………………………….. zaman kullanılır.
 …………………………………… yaşamdan bir kesit sunan ya da belli bir insanlık durumunu belli bir ortam içinde anlatan hikayelerdir.
 Türk edebiyatında masal üzerine ilk çalışmayı “Muheyyalat” adlı eseriyle …………………………. yapmıştır.
 Edebiyatımızda ilk hikaye örneği ………………………………. nın ………………………..……….. adlı eseridir.

5. Maupassant tarzıhikaye ve Çehov tarzı hikaye hakkında kısaca bilgi veriniz. ( 10 p. )

6. Aşağıda verilen edebi türler sanatsal metin gurubunda mı yoksa öğretici metin gurubunda mı yer alır, belirtiniz. ( 10 p. )
Eleştiri : Tiyatro :
Roman : Biyografi :
Şiir : Masal :
7. Masallarda anlatıcının bakış açısı hakkında bilgi veriniz. Neden bu bakış açısının kullanıldığını açıklayınız.(10 p.)

8. Gözlerin dilsiz bir aşığın sevda sözleri
Gözlerin kör bir şarkıcının elleri
Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisi yoktur? (5 p.)
A) Tamlayanı düşmüş isim tamlaması
B) Zincirleme isim tamlaması
C) Soyut isim
D) İyelik eki
E) Tamlananı düşmüş isim tamlaması

9. Aşağıdakilerin hangisinde ‘çok’ sözcüğü farklı türde kullanılmıştır? (5 p.)

A) Çok güzel bir kitapmış.
B) Bu işten çok para kazanmış.
C) Yemekte tatlıyı çok yemişim.
D) Çok konuştuğu için ona kızdım
E) Babam bana çok sinirlendi

10. Yazar dokunmadan önce sözcükler oraya buraya dağılmış ses ve işaretlerdir. Gündelik dilin başıboşluğunda uçuşup dururlar. O, sesler arasındaki bağı sıkılaştırarak onları ayrılıklarına duyusal ve zihinsel bir birlik kazandırmak üzere bir araya getirip kendisine ait kılarak sanatsal yaratışın ruhuna uygun biçimde yeni bir şey yaratır.
Yukarıdaki paragrafta geçen altı çizili kelimelerin türlerini belirtiniz. ( 10 p. )

Not : Puanlama sorular üzerinde gösterilmiştir. Süre bir ders saatidir. Başarılar dilerim.

CEVAP ANAHTARI

1. Masallarda kahraman olarak her zaman insan dışındaki varlıklar yer alır. ( Y )
Masalların en belirgin özelliği öğretici olmalarıdır . ( D )
Tahir Alangu, E. Cem Güney, Edip Uysal; Türk edebiyatında fabl üzerine araştırmalar yapmışlardır. ( Y )
1813’te Grimm Kardeşler Alman masalları üzerine ilk çalışmayı ortaya koymuşlardır.( D )
İngiliz yazar Anderson, Danimarkalı Oscar Wilde ile Fransız Lafontaine yapma masallarıyla ünlüdürler. ( D )

2. öğreticici metinler:
1-okuyucuya bilgi verme amacı vardır
2-kurgu değildir gerçekler dile getirilir
3-açıklayıcı anlatım türüyle kaleme alınır
4-sade bir dille yazılır,üslup kaygısı yoktur
5-sanat kaygısı taşımaz
6-dil göndergesel işlevde kullanılır

sanatsal metinler :
1-okuyucuya estetik zevk vermek amacıyla yazılır
2-okuyucuda merak uyandırır
3-dil sanatsaldır,üslup kaygısı vardır
4-öyküleyici ve betimleyici analtım türüyle kaleme alınır
5-kişi,zaman,mekan,tarih değiştirilebilir
6-olaylar gerçek yada kurmacadır

3. Fabllarda olaylar genellikle olağanüstüdür, masallardaki olaylar fabllara göre daha gerçek dışıdır.
Masalda kahramanlar genelde insan, fabllarda ise hayvandır ve sıra dışı maceralar yaşarlar.

4.
 Fabllar söz sanatlarından teşhis ve intak üzerine kuruludur.
 Fabl türünün ilk örneklerini Hint edebiyatında Bidpay, Yunan edebiyatında Hesiedos, Fransız edebiyatında Lafontaine vermiştir.
 Masallarda ağırlıklı olarak duyulan geçmiş zaman kullanılır.
 Durum hikayeleri yaşamdan bir kesit sunan ya da belli bir insanlık durumunu belli bir ortam içinde anlatan hikayelerdir.
 Türk edebiyatında masal üzerine ilk çalışmayı “Muheyyalat” adlı eseriyle Giritli Aziz Efendi yapmıştır.
 Edebiyatımızda ilk hikaye örneği A.Mithat Efendi’ nın Letaif-i Rivayat adlı eseridir.

5. Çehov tarzı hikaye, yaşamdan bir kesit sunan ya da belli bir insanlık durumunu belli bir ortam içinde anlatan hikayelerdir. Durum hikayesi de denir. Maupassant tarzı hikaye bir olayın kişi, zaman ve mekan unsurları kullanılarak anlatılmasıdır. Bu tarz hikayelere olay hikayesi de denir.

6.
Eleştiri : Öğretici Tiyatro : Sanatsal
Roman : Sanatsal Biyografi : Öğretici
Şiir :Sanatsal Masal : Sanatsal

7. Masallarda Hakim(ilahi) bakış açısı kullanılır. Bilinmeyen zaman, mekanda olağanüstü olay ve kişilerin anlatıldığı metinlerde gözlemci ve kahraman bakış açısının kullanılması olanaksız olduğu için ilahi bakış açısı kullanılır.

8. E.

9. B. Sıfat olarak kullanılmıştır.

10. buraya : zamir
işaretlerdir : isim
kazandırmak:isim
sanatsal: sıfat
şey : zamir.

Turgut TÜRKMEN
Türk Edebiyatı ve Dil Anl. Öğrt.